Hiện nay ở Việt Nam, Tổng cục thống kê tính toán GDP theo ba phương pháp: phương pháp chi tiêu, phương pháp thu nhập và phương pháp sản xuất.
1. Phương pháp chi tiêu
Phương pháp này đo lường GDP bằng cách thu thập các dữ liệu về chi tiêu cho tiêu dùng (C), đầu tư (I), chi tiêu của chính phủ về hàng hóa dịch vụ (G) và xuất khẩu ròng (NX)
Do giá trị tổng sản lượng hàng hóa dịch vụ của nền kinh tế (Y) phải bằng tổng chi tiêu để mua lượng hàng hóa và dịch vụ đó nên tổng chi tiêu bằng GDP.
Y = GDP = C + I + G + (X – M) = C + I + G +NX
C: tiêu dùng của hộ gia đình
I : đầu tư của chính phủ và đầu tư của tư nhân (doanh nghiệp và hộ gia đình).
G: chi tiêu của chính phủ.
X: giá trị hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu.
M: giá trị hàng hóa, dịch vụ nhập khẩu.
X-M: xuất khẩu ròng (NX).
– Xuất khẩu là hàng hoá và dịch được sản xuất ra ở trong nước nhưng được bán ra cho người tiêu dùng ở nước ngoài.
– Nhập khẩu là những hàng hoá và dịch vụ được sản xuất ở nước ngoài nhưng được mua để tiêu dùng trong nước.
Nếu X > IM gọi là xuất siêu; IM > X gọi là nhập siêu; X = IM cán cân thương mại cân bằng.
2. Phương pháp thu nhập
Phương pháp nay tính GDP theo chi phí các yếu tố đầu vào của sản xuất mà các hàng kinh doanh phải thanh toán, tiền trả lãi vốn vay, tiền thuê nhà xưởng, tài sản, tiền thanh toán tiền công, tiền lương, lợi nhuận thu được khi tham gia kinh doanh, thu để bù đáp giá trị máy móc thiết bị, tài sản cố định đã hao mòn trong quá trình sản xuất.
3. Phương pháp sản xuất (phương pháp giá trị gia tăng)
Theo phương pháp giá trị gia tăng, thì GDP được tập hợp tất cả các giá trị tăng thêm của các doanh nghiệp trong quá trình sản xuất thường là một năm.
Giá trị gia tăng là khoản chênh lệch giữa giá trị sản lượng đầu ra của một doanh nghiệp với khoản mua vào về nguyên nhiên vật liệu mua của các doanh nghiệp khác mà được sử dụng hết trong quá trình sản xuất ra sản phẩm đó.
Giá trị gia tăng của doanh nghiệp ký hiệu là (VA), giá trị tăng thêm của một ngành (GO), giá trị tăng thêm của nền kinh tế là GDP
+ VA = Giá trị thị trường sản phẩm đầu ra của doanh nghiệp – Giá trị đầu vào được chuyển hết vào giá trị sản phẩm trong quá trình sản xuất
+ Giá trị gia tăng của một ngành (GO): GO =Σ VAi (i =1,2,3…n)
Trong đó:
VAi: là giá trị tăng thêm của doanh nghiệp i trong ngành,
n: Là số lượng doanh nghiệp trong ngành
+ Giá trị gia tăng của nền kinh tế GDP: GDP =Σ GOj (j =1,2,3…m)
Trong đó: GOj: giá trị gia tăng của ngành j
m: là số ngành trong nền kinh tế
Các từ khóa trọng tâm hoặc các thuật ngữ liên quan đến bài viết trên:
EmoticonEmoticon