1. Lựa chọn ngược
Lựa chọn ngược hay còn gọi là lựa chọn bất lợi (Adverse selection – AS): là kết quả của thông tin bị che đậy, nó xảy ra trước khi thực hiện giao dịch hay nói cách khác trước khi ký hợp đồng. Lựa chọn ngược làm cho bên có ưu thế về thông tin có thể cung cấp những thông tin không trung thực về đối tượng được giao dịch cho bên kém ưu thế thông tin. Kết quả là, bên kém ưu thế về thông tin đồng ý hoàn thành giao dịch và nhận được thứ không như mình mong muốn. Tình trạng này gây ra những tổn thất xã hội và nhiều vấn đề khác như sức khoẻ người tiêu dùng, sự mất lòng tin vào những sản phẩm tương tự có chất lượng tốt trên thị trường…
2. Rủi ro đạo đức
Rủi ro đạo đức hay còn gọi là tâm lý ỷ lại (Moral hazard – MH): là tình trạng cá nhân hay tổ chức không còn động cơ để cố gắng hay hành động một cách hợp lý như trước khi giao dịch xảy ra. Tình trạng này xảy ra bên phía giao dịch nhiều thông tin hơn và che giấu hành vi của mình. Rủi ro đạo đức nảy sinh khi bên có ưu thế thông tin hiểu được tình thế thông tin phi đối xứng giữa các bên giao dịch và tự nhiên hình thành động cơ hành động theo hướng làm lợi cho bản thân bất kể hành động có thể làm hại cho bên kém ưu thế thông tin.
3. Vấn đề người uỷ quyền – người thừa hành
Trong một cơ cấu doanh nghiệp thông thường, chủ sở hữu (người ủy nhiệm) thuê các nhà quản lí (người thừa hành) và trao cho họ một số quyền để điều hành doanh nghiệp. Đây là một trường hợp đặc biệt vì nó bao gồm cả lựa chọn bất lợi và rủi ro đạo đức.
Khi người ủy nhiệm giao quyền cho người thừa hành, họ sẽ không trực tiếp điều hành công việc, do đó, họ biết được ít thông tin hơn người thừa hành. Bên cạnh đó, người thừa hành và người ủy quyền có thể theo đuổi những mục tiêu không giống nhau, dẫn tới người thừa hành có những hành động không phục vụ lợi ích của người ủy quyền. Vì có ít thông tin hơn nên người ủy quyền khó cưỡng chế thi hành, đánh giá hay khuyến khích công việc của người thừa hành. Điều này sẽ dẫn tới sự lựa chọn bất lợi của người ủy quyền.
Để đạt được mục tiêu của người ủy quyền, lương của người thừa hành thông thường ít phụ thuộc vào những nỗ lực của họ. Do đó, người thừa hành ít có động cơ để cố gắng đạt được mục đích này, xuất hiện rủi ro đạo đức của người thừa hành.
Thông tin bất cân xứng sẽ làm cho việc cung cấp hàng hoá trên thị trường không đạt hiệu quả, dẫn tới tổn thất xã hội. Tổn thất này có thể là tổn thất do cung cấp hàng hoá dưới mức hiệu quả hoặc trên mức hiệu quả của xã hội.
Các từ khóa trọng tâm hoặc các thuật ngữ liên quan đến bài viết trên:
EmoticonEmoticon